De lezing 'Planga abi Yesi', werd op dinsdag 14 februari georganiseerd door het Nationaal Archief Suriname (NAS) in samenwerking met de Stichting voor Surinaamse Genealogie. Ir. Philip Dikland legde het accent op de geschiedenis van volkshuisvesting toen plantage eigenaren nog belast werden met huisvesting. In zijn inleiding heeft Dikland ons eerst meegenomen op een reis waar hij een overzicht gaf van de huisvesting van de slaafgemaakten en contractarbeiders op de plantages. Er werd weinig aandacht besteed aan de kwaliteit van de huizen van slaafgemaakten en contractarbeiders. De huizen werden veelal op lage gronden gebouwd en waren ontzettend klein (4,5 m2 per persoon). Typische huizen op de plantages waren een barak, vrijstaande, palissade en houten huizen. Er waren nauwelijks huizen van bakstenen voor gemaakt. De slechte huisvesting op de plantages hebben onder andere ook geleid tot gezondheidsproblemen in de kolonie. Pas in 1872 kwamen er huisvestingsregels en werd ook de medische zorg gedeeltelijk verbeterd. Dit kwam onder andere doordat Nederland nog voor de afschaffing van slavernij het initiatief nam om Brits-Indische contractarbeiders aan te trekken. Nederland moest echter eerst voldoen aan een aantal voorwaarden van Engeland alvorens de contractarbeiders naar Suriname kwamen. Een van de voorwaarden was dat de huisvesting van de contractarbeiders goed geregeld moest worden.
Na de afschaffing van de slavernij (=staatstoezicht) vertrokken de vrije burgers naar de stad. Degene die geen/weinig geld hadden, bouwden barakken op de achtererven. De sanitaire voorzieningen hier waren slecht. Dit vraagstuk werd door de regering aangepakt en vanaf 1948 begon de regering te werken aan huisvestingsprojecten. Dikland geeft aan dat de Europese architectuur overgenomen werd door creoolse timmerlieden, die vervolgens hun eigen stijl ontwikkelden. Ook hebben Creoolse timmerlieden dit aan de andere bevolkingsgroepen overgedragen. Een aantal van deze feiten zijn in zijn e-boek Planga Habi Jesi beschreven.
Zie daarvoor http://www.suriname-heritage-guide.com/ Kies daarna voor de sectie Artikelen Historische Techniek. Het e-book is daarbinnen het vijfde document.
